Przeżycie za ⅓ Twoich obecnych zarobków wydaje Ci się nierealne? Czas pomyśleć o dodatkowym zabezpieczeniu na starość, ponieważ zgodnie z wyliczeniami ZUS, tyle wyniesie Twoja przyszła emerytura. Warto wziąć pod uwagę kilka źródeł, które mogą zasilić Twój budżet, gdy już zakończysz aktywność zawodową i sprawić, że do Twojej dyspozycji będzie wyższa emerytura.
Spis treści
Kiedy emerytura ZUS nie wystarcza
Wysokość przyszłej emerytury może Cię rozczarować – nie będzie to wysoka kwota, ponieważ nasz system opiera się na wypłatach emerytur finansowanych ze składek osób aktywnych zawodowo. Obecnie mamy do czynienia z sytuacją, w której coraz mniej pracujących zasila powiększającą się grupę emerytów. To sprawia, że wysokość przyszłych emerytur stale maleje, dlatego im wcześniej pomyślisz o prywatnej emeryturze, tym większe masz szanse na to, by osiągnąć zaplanowany cel. Ile potrzebujesz, by poczuć się bezpiecznie, kończąc pracować?
Prywatna wyższa emerytura – kalkulator oszczędności
Chcesz dowiedzieć się, kiedy i ile musisz zacząć odkładać, by zapewnić sobie dostatnią starość? Możesz w łatwy sposób to policzyć, zakładając, że zaczniesz oszczędzać już dziś. Przede wszystkim oszacuj, ile miesięcznie potrzebujesz pieniędzy, by poczuć się bezpiecznie. Warto uwzględnić w tym wyliczeniu, ile przeciętnie spędza się na emeryturze.
Zgodnie z raportem ZUS z 2019 roku w przypadku mężczyzn okres pobierania emerytury wynosi około 17 lat, a w przypadku kobiet 20. Wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet, a 65 lat dla mężczyzn. Dzięki tej informacji lepiej oszacujesz, jaką sumę musisz zgromadzić w ciągu aktywności zawodowej.
Następnie wyliczoną kwotę należy podzielić przez ilość miesięcy, która pozostała Ci do emerytury. Kwota, którą otrzymasz, to Twoja miesięczna składka, którą musisz zacząć odkładać, by osiągnąć cel finansowy w postaci prywatnej emerytury.
Aby ułatwić sobie oszczędzanie na emeryturę, możesz skorzystać z produktów emerytalnych, które zostały stworzone po to, by ułatwić Ci zgromadzenie kapitału.
Co wybrać? Czym jest Pracowniczy Fundusz Emerytalny? Zdecydować się na IKE czy IKZE? Sprawdź, na czym polegają poszczególne rozwiązanie i które może okazać się najbardziej pomocne w trakcie oszczędzania. Rozwiązania finansowe można podzielić na system indywidualny, w którym mieszczą się konta emerytalne – IKE oraz IKZE – oraz system pracowniczy, w ramach którego działają Pracownicze Plany Kapitałowe oraz Pracowniczy Program Emerytalny.
Oszczędnościowe konta emerytalne – IKZE czy IKE?
IKE, czyli Indywidualne Konto Emerytalne, opiera się na regularnym oszczędzaniu, ale w przeciwieństwie do kapitału gromadzonego na zwykłym koncie oszczędnościowym czy innych produktach pozwalających wypracowywać zyski, wpłaty dokonywane na IKE są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych (tzw. 19% podatkiem Belki). Są jednak pewne warunki, które należy spełnić, by wykorzystać ulgę podatkową. Wypłata środków jest możliwa dopiero po ukończeniu 60. roku życia (bądź 55. roku życia w przypadku wcześniejszego nabycia uprawnień emerytalnych). Wpłat należy dokonywać na konto przynajmniej w 5 dowolnych latach kalendarzowych. Alternatywnie połowa wpłat na IKE powinna być dokonana na co najmniej 5 lat przed dniem złożenia wniosku o dokonanie wypłaty. Dodatkowo możesz zdecydować, jak chcesz, by środki wypłacono – albo w formie jednorazowego zastrzyku gotówki lub w ratach. Możesz mieć tylko jedno IKE.
Z jakich produktów możesz skorzystać w ramach IKE?
- rachunek oszczędnościowy w banku,
- rachunek inwestycyjny w domu maklerskim,
- fundusze inwestycyjne oferowane przez Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych,
- dobrowolne fundusze emerytalne zarządzane przez powszechne towarzystwa emerytalne,
- ubezpieczenie inwestycyjne z UFK.
Od Ciebie zależy jak chcesz ulokować swoje środki w IKE. Musisz liczyć się z ryzykiem, gdyż aktywa są lokowane w fundusze inwestycyjne. Od decyzji, w jakim produkcie ulokujesz swój kapitał, zależy to, na jaką stopę zwrotu możesz liczyć, czy jak spore ryzyko wiąże się z obraną strategią inwestycyjną.
Pamiętaj jednak, że chcąc wypłacić pieniądze z IKE, musisz liczyć się z ich opodatkowaniem, niezależnie od tego, czy chcesz wypłacić całość kapitału, czy tylko jego część. Będą one obciążone 19% podatkiem od zysków kapitałowych. Co jednak istotne, podatek ten musisz zapłacić również od wszelkich innych oszczędności. Dlatego IKE jest doskonałym rozwiązaniem finansowym, w które warto inwestować. Taka decyzja będzie więc opłacalna, niezależnie od tego, czy masz zamiar czekać do spełnienia warunków i wypłacisz 100% oszczędności wraz z wypracowanym zyskiem, czy zdecydujesz się na wcześniejszą wypłatę obciążoną podatkiem.
Wyższa emerytura dzięki IKZE
IKZE, czyli Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego, działa na podobnych zasadach, co IKE, jednak ma inną zachętę podatkową, która ma promować oszczędzanie właśnie za pomocą IKZE. Pieniądze, które w ciągu roku w ramach limitu wpłacasz na konto, możesz odliczyć od podstawy opodatkowania. Tym samym pomniejszyć podatek dochodowy. Dzięki temu rozwiązaniu zapłacisz niższy PIT. W zależności od tego, w jakim progu podatkowym się znajdujesz, możesz zapłacić odpowiednio mniej (17% 32% czy 19% wpłaconej kwoty). Obowiązujący limit wpłat jest jednak sporo niższy niż w przypadku IKE i wynosi 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego. Dodatkowo, od 2021 r. osoby prowadzące działalność gospodarczą na zasadach samozatrudnienia mają możliwość wpłaty wyższej kwoty (1,8 krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia).
W 2021 limit IKZE dla samozatrudnionych wyniósł 9466,20 zł, a dla reszty posiadaczy – 6310,80 zł. Ważne jest, by maksymalnie wykorzystać limit w danym roku, gdyż bezpowrotnie on przepadnie – limit nie przechodzi na kolejny rok.
Jak działa IKZE
W przypadku IKZE również masz do wyboru te same instytucje finansowe, które oferują podobne produkty finansowe (m.in. rachunki bankowe i maklerskie). Aby jednak skorzystać z tej samej ulgi podatkowej, która obowiązuje w IKE, czyli braku opodatkowania zysków, trzeba spełnić określone warunki: wypłacisz środki dopiero po ukończeniu 65. roku życia i dokonasz przynajmniej 5 wpłat na IKZE w różnych latach kalendarzowych. Jeśli wypłacisz pieniądze po spełnieniu tych warunków, musisz opłacić zryczałtowany podatek od wypłaconej kwoty w wysokości 10%. Jest to nadal opłacalne rozwiązanie, w szczególności, jeśli ponownie inwestujesz środki przysługujące Ci z ulgi od podatku PIT.
Możesz zdecydować się na wcześniejszą wypłatę środków, jednak jest to w przeciwieństwie do IKE, możliwe jedynie w całości i oprócz podatku od zysków kapitałowych musisz także zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych.
Chcesz dowiedzieć się, na które rozwiązanie zdecydować się w ramach indywidualnego oszczędzania? Wybrać IKE czy IKZE? Sprawdź nasz artykuł i przekonaj się, co będzie dla Ciebie korzystniejsze.
Możesz skorzystać również z rozwiązań w ramach systemu pracowniczego i także wypracować prywatny fundusz emerytalny.
Wyższa emerytura z pracodawcą, czyli pracowniczy fundusz emerytalny
Nie musisz decydować się na indywidualne oszczędzanie. Jednak jeśli zainwestujesz swoje pieniądze w różne źródła, w przyszłości będziesz cieszyć się efektem, jakim będzie wyższa emerytura. Jeśli masz taką możliwość, możesz skorzystać również z pracowniczego systemu oszczędzania. W iele zależy od tego, czy Twój pracodawca zdecyduje się na takie rozwiązanie. Jednak te firmy, które nie oferują Pracowniczego Programu Emerytalnego (PPE), już niedługo będą musiały być objęte Pracowniczym Planem Kapitałowym (PPK).
PPK czy PPE?
Pierwszą opcją są Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK). To rozwiązanie działa w taki sposób, by Twoja wyższa emerytura była zasilana z trzech źródeł. Twoich wpłat (2% wynagrodzenia brutto), pracodawcy (1,5% wynagrodzenia brutto) oraz państwa (240 zł raz w roku z Funduszu Pracy). Po przystąpieniu do PPK możesz liczyć również na jednorazową premię w wysokości 250 zł. Ta kwota również pochodzi z Funduszu Pracy.
Musisz jednak pamiętać o tym, że pieniądze, które Twój pracodawca wpłaca na PPK, są Twoim wynagrodzeniem, dlatego będą obciążone podatkiem dochodowym (17% lub 32%). Gromadzeniem kapitału w ramach PPK jest opłacalne, gdyż na Twoje konto zostaje wpłacone prawie dwa razy tyle, ile sam wpłacisz. Zakładając, że zarabiasz 6000 zł brutto, możemy wyliczyć, ile w skali miesiąca trafi na Twoje PPK.
120 zł | Twoja wpłata (2%x 6000 zł wynagrodzenia brutto) |
90 zł | wpłata Twojego pracodawcy (1,5 % x 6000 zł wynagrodzenia brutto) |
20 zł | średnia miesięczna wpłata z Funduszu Pracy (jest to kwota 240 zł/12 miesięcy) |
230 zł | tyle wyniesie Twoja średnia miesięczna wpłata na PPK |
Uwzględniając podatek pochodowy w wysokości 17% od wpłat Twojego pracodawcy (90 zł x 17% = 15,3 zł), ostatecznie koszt po Twojej stronie wyniesie 135,3 zł (120 zł + 15,3 zł podatku dochodowego). Z kolei Twoje konto zostanie zasilone kwotą 230 zł. To prawie 100 zł dopłaty od pracodawcy i państwa. Czy takie rozwiązanie się opłaca? Jak najbardziej. To spore kwoty, o które warto zawalczyć.
Co dzieje się z Twoimi pieniędzy po wpłacie na PPK? Są inwestowane, aż do osiągnięcia przez Ciebie 60. roku życia. Instytucja, która zarządza Twoimi środkami, jest wybierana przez pracodawcę i jest zobowiązana do przestrzegania zasad określonych ustawą. Jak więc będzie inwestować Twoje pieniądze? W akcje i obligacje. W zależności od tego, w jakim jesteś wieku, środki będą lokowane w inny sposób. Im więcej czasu masz do osiągnięcia 60 lat, tym więcej pieniędzy będzie inwestowanych w bardziej ryzykowną klasę aktywów. To akcje, a stosunkowo mniej w bezpieczniejsze obligacje. Jeśli zaczniesz zbliżać się do osiągnięcia 60. roku życia, aktywa zostaną przekształcane w bezpieczniejszą formę. Akcje będą stanowić od 10% do 30% portfela Twojego funduszu inwestycyjnego.
Jeśli nie PPK, to PPE?
Pracowniczy Program Emerytalny to jeszcze korzystniejsza forma oszczędzania na emeryturę z pracodawcą. Pracodawca odkłada bowiem dla Ciebie określony procent Twojego wynagrodzenia brutto – maksymalnie jest to 7%. Wpłata wędruje z jego kieszeni, a koszt po Twojej stronie to jedynie podatek dochodowy od wpłaconej kwoty (17% lub 32%).
Jak wygląda opłacalność PPE w praktyce? Załóżmy, że zarabiasz 4000 zł brutto, a Twój pracodawca wpłaca 5% Twojego wynagrodzenia brutto w ramach PPE. Zgodnie z takim założeniem, na Twoje konto PPE trafi 200 zł (5% x 4000 zł brutto). Musisz liczyć się z kosztem opłacenia podatku dochodowego (17% x 200 zł). Czyli koszt po Twojej stronie za taką wpłatę to jedynie 34 zł.
Podobnie jak w przypadku PPK, wybór instytucji zarządzającej Twoimi środkami, jest po stronie pracodawcy. Zazwyczaj środki są lokowane w funduszu inwestycyjnym, jednak masz do wyboru różne opcje pomnażania kapitału.
Jak widzisz, masz do wyboru wiele różnych rozwiązań, które pozwolą Ci zadbać o zabezpieczenie emerytalne i spać spokojnie. Nie musisz decydować się jedynie na jedną opcję – jeśli skorzystasz z wielu możliwości w ramach III filaru, czeka Cię jeszcze wyższa emerytura. Oszczędzanie warto rozpocząć już dziś, by łatwiej osiągnąć cel i nie liczyć w przyszłości jedynie na emeryturę ZUS.